از اولین سال ساخت اتومبیل تا به امروز تمامی خودروها به سیستم ترمز که بسیار ضروری است ، مجهز هستند . در واقع این سیستم عاملی بازدارنده است که برای خودرو و سرنشینان آن خطرات ناشی از سرعت یا بی احتیاطی را بسیار زیاد کاهش می دهد .  این قطعه دایره ای شکل که همراه با چرخ‌های خودرو می‌ چرخد ، به نام چرخ ترمز ، دیسک ترمز یا دیسک چرخ بین عموم مردم شناخته میشود ؛ بطوری که اگر خود از حرکت بایستد چرخ ها نیز از حرکت متوقف میشود پس نقش اصلی آن متوقف کردن ماشین در مواقع ضروریست.

در ادامه این مقاله بطور کامل و تخصصی با دیسک چرخ یا دیسک ترمز خودرو ، اجزای تشکیل دهنده و انواع آن آشنا می شوید ، پس با سعیدی پارت همراه باشید.

فروشگاه سعیدی پارت تامین کننده قطعات اصلی خودروهای  کیاموتورز ، میتسوبیشی و هیوندای

دیسک ترمز یا دیسک چرخ در خودرو چیست ؟

ترمز های ماشین مدل های مختلفی دارد که یکی از آنها ترمز های دیسکی می باشد . امروزه در بیشتر اتومبیل ها برای متوقف کردن هر چهار چرخ و یا فقط برای مهار چرخ های محور جلویی ماشین از سیستم ترمز دیسکی استفاده میشود. در واقع کارکرد درست این دیسک ترمز ها ، به هماهنگی بخش های مختلف دیگر خودرو از جمله  brake pad(لنت ترمز) ، rotor (دیسک چرخ) ، caliper (کالیپر)  و پشتیبان  caliper (کالیپر)  نیاز دارد. همچنین صفحه دیسک از جنس سرامیک و چدن ساخته شده است تا در برابر اصطکاک آسیب نا ‌پذیر باشد.

نحوه کار دیسک چرخ خودرو چگونه است ؟

همان طور گفتیم ، مهم ترین وظیفه‌ دیسک ترمز متوقف کردن اتومبیل با کمک نیروی اصطکاک است. و جنس چدنی و سرامیکی این قطعه‌، از فرسایش وساییدگی آن در کوتاه مدت جلوگیری می‌ کند.

 دیسک ترمز  با وارد کردن  فشار بر عوامل حرکتی ماشین، باعث توقف آن می شود. با توجه به اهمیت بالای این قطعه در خودرو ، می‌توان این دیسک را یکی از مهم ‌ترین قطعات ایمنی در اتومبیل به حساب آورد . این دیسک چرخ به دلیل اهمیت زیاد ، آسیب دیدن آن شوخی ‌بردار نیست و سریعا باید جهت تعمیر آن اقدام کرد.

گفتنی است که در این سیستم ترمز خودرو ، در صورت ایست دیسک ترمز، چرخ ها هم بلافاصله از حرکت می ایستند و سپس بطور کامل خودرو متوقف می شود.

قطعه‌ کالیپر یا اصطلاحا کالیپر ترمز به جز دیسک چرخ ، یکی دیگر از بخش های مهم در ساختار دیسکی بوده که برخلاف دیسک ترمز که روی بخش متحرک وصل است ، به قسمت ثابت سیستم حرکت متصل شده . این دو قطعه در آخر با همکاری  یکدیگر، سرعت خودرو را کم کرده و نهایتا باعث توقف کامل اتومبیل می شود.

سرعت چرخش دیسک چرخ با اصطکاکی که بین دیسک و لنت ترمز ایجاد می شود ، کاهش می یابد . به عبارتی لنت‌ ترمز ماشین که در جلوی قطعه‌ دیسک قرار گرفته است به کمک اصطکاک و با تغییر فشار روغن ترمز و تاثیر روی دیسک چرخ ، باعث توقف خودرو میشود. و در آخر پروسه توقف ماشین با فشرده شدن پدال ترمز بوسیله راننده شروع شده و با توقف دیسک به پایان می‌رسد.

دیسک ترمز کجاست ؟

اگر پیدا کردن دیسک چرخ براتان دشوار است ، کافی است لنت ترمز را پیدا کرده و در روبروی آن به ‌دنبال یک قطعه‌ی دایره ای شکل و ماشینکاری شده بگردید . دیسک چرخ که در دو طرف آن سطوح ماشینکاری وجود دارد و قسمت متحرک چرخ خودرو حساب می شود به کمک دو پیچ و یک مهره مرکزی در جلوی لنت ترمز و بر روی بلبرینگ چرخ وصل میشود . پس محل قرار گرفتن آن بر روی بلبرینگ های چرخ می باشد که بعد از اتصال هم رینگ و هم لاستیک خودرو شروع به چرخش می کند.

کاربرد ترمز های ABS  و EBD

این ترمز ها که نسل جدید و پیشرفته ای به حساب می آیند  و با نام ترمز ABS  و ترمز EBD شناخته می شوند ، بر روی ترمز های دیسکی و اتومبیل های متفاوتی نصب میشوند.  دیسک ترمز ها نیز معمولا در اتومبیل های سبک بکار می روند . به عبارتی ترمز های دیسکی از بهترین نوع ترمز به حساب می آیند.

اجزای ترمز دیسکی

همانطور که قبل تر گفته شد  اجزای اصلی سیستم ترمز شامل : Brake Pads ، Rotor ، Caliper  و Caliper  Support   می باشد . بطور دقیق تر میتوان گفت که سیستم ترمز خودرو که هر کدام نقش مهم و اساسی در سیستم ترمز اتومبیل دارند ، از دو قسمت اصلی : روتور یا دیسک چرخ و کالیپر ترمز تشکیل شده است. مکان نصب هر یک از این قسمت ها روی سیستم ترمز، با توجه به کاربردی که دارند متفاوت است.

مثلا کالیپر ترمز به قسمت ثابت چرخ متصل میشود ولی دیسک چرخ یا دیسک ترمز به قسمت متحرک چرخ وصل می شود.عملکرد این دو قطعه به این صورت است که دیسک چرخ توسط  فشار روغن ترمز که روی کالیپر ترمز وارد میشود ، تحت فشار قرار میگیرد و سرعت آن را کاهش می دهد و در نتیجه  ماشین متوقف می شود. البته گفتنی است که سیستم ترمز کاسه ای و دیسکی اغلب روی چرخ های عقب خودرو نصب می شود.

توجه : همچنین شما می توانید برای مطالعه مقاله کامل لنت ترمز خودرو  اینجا را کلیک کنید ، تا با وظایف و انواع لنت ترمز ، قیمت ، علت و علائم خرابی آن بیشتر آشنا شوید .

انواع دیسک ترمز

چون سیستم حرکتی و شتاب در خودرهای مختلف متفاوت است ، پس اصولا دیسک ترمز آنها نیز باهم فرق خواهد داشت. در ادامه با انواع دیسک های چرخ آشنا میشوید :

• دیسک ترمز معمولی آهنی (Solid)

این دیسک ترمز به نام دیسک Solid نامیده می شود و از یک صفحه آهنی توپر با ظرفیت حرارتی ضعیف تشکیل شده است.

 این دیسک صاف و صیقلی بوده و آلیاژ هایی که در آن بکار رفته از آهن است و ضریب حرارتی بالایی ندارند. و این موضوع باعث میشود که خودروهایی که از ایندیسک استفاده میکنند ، قدرت ترمزگیری پایینی دارند . این مدل دیسک مناسب رانندگی داخل شهر و مناطق گرم و خشک نیست چون در اتومبیل های بدون سیستم ترمز ضد قفل خیلی زود گرم می شوند.

• دیسک ترمز خنک شونده

این مدل دیسک‌ های مدرن ، با خنک کردن خود عمر مفید خود را زیاد می کند.

این دیسک ها طوری طراحی شده اند که گرمای کمتری زمان ترمز گرفتن تولید میکنند . دیسک های خنک کننده دو صفحه را از هم جدا می کنند و یک فضای توخالی ایجاد می شود و داخل این فضا کانال های خنک شونده ای تعبیه می شود . بنابراین دیسک ها به صورت خود به خود خنک می شوند به همین دلیل حرارت کالیبر هم کاهش پیدا می کند.

انواع دیسک  خنک شونده

           دیسک های خنک شونده انواع مختلفی دارند که عبارتند از :

• دیسک های سوراخ دار (Drilled)

روی سطح این دیسک ها سوراخ های بسیاری تعبیه شده است. این سوراخ  به دو دلیل ساخته شده :

• این سوراخ ها به هدف خروج حرارت ناشی از درگیری دیسک ترمز و لنت ها ایجاد شده که در نتیجه با کاهش دما اصطکاک بین آنها را کاهش می دهد.
• این سوراخ ها برای خروج گاز ها و ذرات تولید و ساطع شده توسط مواد موجود در لنت ها می باشد . وقتی لنت با دیسک ها درگیر می شود گازی از آن ها خارج می شود ، این گاز ها قدرت متوقف کردن ترمز و پروسه ایستادن خودرو را کمتر می کنند و یک لایه بر روی سطح دیسک ایجاد میکنند و در نتیجه تماس دیسک و لنت کم می شود. تخلیه این گاز ها باعث کاهش اصطکاک و بهبود عملکرد ترمز میشود. بنابراین وجود این سوراخ ها بر روی صفحه دیسک ترمز الزامی و ضروری است.

• دیسک های شیار دار( Grooved )

این مدل دیسک ها طوری طراحی شدند که بر روی صفحه دیسک شیارهایی وجود دارد . این شیارها برای کم کردن بار فشار، حرارت  و گازهای تولید شده ناشی از اصطکاک بین دیسک و لنت را از به بیرون منتقل می کند و به راحتی میتواند در برابر فشارهای زیاد مقاومت کند به همین دلیل در خودروهای مسابقه ای استفاده می شود.

این شیارها روی صفحه دیسک تراش داده می شوند و می توانند مواد مضر ایجاد شده ناشی از برخورد  لنت و صفحه دیسک را جمع آوری و خارج کند.

دیسک شیاردار به دلیل مقاومت بیشتری که نسبت به دیسک سوراخ دار دارد ، دارای طول عمر بیشتری است . البته به دلیل شیار دار بودن این دیسک ها ، ممکن است با گذر زمان لنت ترمز دچار ساییدگی و خوردگی شود . شدت این ساییدگی بسته به نوع طراحی شیارهای روی صفحه دیسک متفاوت می باشد.

• دیسک  مختلط (Dimpled)

در این مدل دیسک چرخ  روی صفحه هم سوراخ و هم شیار در کنار همدیگر طراحی شده است . در این مدل دیسک ها به دلیل وجود یکپارچگی و هماهنگی که بین دیسک ها وجود دارد ، گرما ، گاز و آب از سطح این دیسک به بیرون منتقل می شود که در نتیجه این عمل ، اصطکاک لنت ها هم کاهش پیدا می کند.

• دیسک موج دار(Waved)

این نوع دیسک ترمز که به دیسک مسابقه ای هم معروف است ، مثل دیسک ترمز شیار دار روی خودروهای مسابقه ای استقاده می شود. با این تفاوت که دیسک های شیار دار فقط روی خودرو های مسابقه ای نصب میشود ولی دیسک های موج دار روی موتورها در مسابقات موتور سواری نیز استفاده می شوند بطوری که شرکت آئودی هم روی این مدل دیسک ها سرمایه گذاری بالایی در سطح جهانی انجام داده است.

نکته مثبت این دیسک موج دار ، پایین بودن وزن مواد سازنده و همچنین تخلیه حرارتی بهتر آن است.

طراحی این دیسک ها بدین صورت است که قسمت بیرونی این صفحات دیسکی به شکل کنگره ای تعبیه شده و دو سطح آن دارای سوراخ است.

 بین دو صفحه این دیسک یک صفحه کوچکتر نصب شده که باعث استحکام و محکم شدن صفحه های سوراخ دار می شود. همچنین دو سطح دیسک در قسمت وسط به هم وصل هستند اما در محیط داخلی آن ها اتصالی وجود ندارد.

دیسک ترمز از چه آلیاژهایی ساخته شده  ؟

• آلیاژ سرامیک کربن
• چدن خاکستری
• آلیاژهای تیتانیوم

دریافت مشاوره رایگان و خدماتی مانند مرجوعی قطعه در صورت مغایرت با کیفیت تضمین شده توسط فروشگاه سعیدی پارت به خریداران ارائه می‌شود. برای خرید قطعات اصلی جنیون پارت می‌توانید با ما در تماس باشید.

www.Saeediparts.com

Saeediparts@

شماره های تماس فروشگاه

۵۰۱ ۹۰۰ ۳۶ – ۰۲۱

۵۰۳ ۹۰۰ ۳۶ – ۰۲۱

۶۹ ۹۴ ۸۱۴ –۰۹۱۲